Uczelniany Koszykarz Roku im. Naismitha

Uczelniany Koszykarz Roku im. Naismitha (oficjalna nazwa: Naismith College Player of the Year) – nagroda przyznawana corocznie najlepszemu koszykarzowi oraz koszykarce akademickiej w Stanach Zjednoczonych przez Atlanta Tipoff Club. Koszykarze otrzymują ją od 1969 roku, natomiast koszykarki od 1983. Nosi imię twórcy koszykówki – doktora Jamesa Naismitha.

Co sezon w listopadzie sporządzana jest lista 50 kandydatów, spośród których zostaną wyłonieni zwycięzcy. Wyboru dokonuje panel wyborczy Atlanta Tipoff Club, składający się z trenerów, administratorów oraz przedstawicieli mediów ze Stanów Zjednoczonych. W lutym lista nominowanych jest redukowana do 30 zawodników/zawodniczek. W marcu jest wyłanianych po czterech finalistów, na których będą oddawane głosy. Laureaci są wyłaniani w kwietniu w wyniku głosowania panelu wyborczego oraz fanów poprzez SMS^[1][2]. Zwycięzcy otrzymują statuetki – Naismith Trophy.

Lew Alcindor z University of California (UCLA, Los Angeles) i Anne Donovan z Old Dominion University zostali pierwszymi w historii laureatami nagrody w kategorii mężczyzn oraz kobiet. Bill Walton z UCLA i Ralph Sampson z University of Virginia są jedynymi koszykarzami, którzy zdobyli nagrodę więcej niż jeden raz, sięgnęli po nią dokładnie trzykrotnie. Wśród koszykarek dziewięć sięgnęło po statuetkę więcej niż jeden raz. Cheryl Miller z uczelni Południowej Kalifornii uzyskała ją trzykrotnie. Dziewięciu innych zawodniczek zdobyło ją dwukrotnie: Clarissa Davis z University of Texas, Dawn Staley z University of Virginia, Chamique Holdsclaw z University of Tennessee, Diana Taurasi i Maya Moore z University of Connecticut (UConn), Seimone Augustus z Louisiana State University, Brittney Griner z Baylor University, Breanna Stewart z UConn i Caitlin Clark z University of Iowa.

Osiem laureatów pośród koszykarzy urodziło się poza Stanami Zjednoczonymi. Trzech z nich urodziło się na terytoriach zależnych USA i jest obywatelami tego kraju od urodzenia. Alfred "Butch" Lee urodził się w Portoryko, a Tim Duncan i Aliyah Boston urodzili się na Wyspach Dziewiczych. Pozostałe piątka przyszło na świat poza terytoriami USA: Andrew Bogut w Melbourne (Australia), Patrick Ewing w Kingston (Jamajka), Buddy Hield w Freeport (Bahamy), Oscar Tshiebwe w Lubumbashi (Demokratyczna Republika Konga) i Zach Edey w Toronto (Kanada)

Uczelnia Duke posiada najwięcej laureatów nagrody pośród swoich reprezentantów w kategorii mężczyzn (7). Sześć koszykarek Connecticut sięgnęło po nagrodę ośmiokrotnie. Pierwszoroczniacy sięgali po nią czterokrotnie w historii, byli to: Kevin Durant z uczelni Teksas w 2007 roku, Anthony Davis z Kentucky w 2012 roku, Zion Williamson z Duke w 2019 roku i Paige Bueckers z UConn w 2021 roku..